Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το υπό συζήτηση σχέδιο νόμου είναι κατά τη γνώμη μου ένα από τα σημαντικότερα που καλούμαστε να διαχειριστούμε, γιατί αφορά ακριβώς την προστασία των παιδιών που στερούνται ενός οικογενειακού περιβάλλοντος ή στερούνται ενός υγιούς οικογενειακού περιβάλλοντος.
(Στο σημείο αυτό την Προεδρική Έδρα καταλαμβάνει ο Θ΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής, κ. ΜΑΡΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ)
Είναι γνωστό, τόσο σε εμάς, όσο και στην κοινωνία ολόκληρη, ότι το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο που αφορά στην υιοθεσία και στην αναδοχή και γενικότερα στα δικαιώματα των παιδιών είναι, εκτός από δυσλειτουργικό και αναχρονιστικό και απολύτως αναποτελεσματικό. Με άλλα λόγια, δεν μπορεί να υπηρετήσει πλέον –και κατά τη γνώμη μου δεν υπηρέτησε ποτέ- τους σκοπούς για τους οποίους θεσπίστηκε.
Απόδειξη αυτού είναι ο πολύ μεγάλος αριθμός παιδιών που παραμένουν σε ιδρύματα και νοσοκομεία, ταυτόχρονα ο πολύ μεγάλος αριθμός υποψήφιων θετών ή αναδόχων γονέων που περιμένουν να έχουν κάποιο παιδί, αλλά βεβαίως και ο πολύ μικρός ετήσιος αριθμός υιοθεσιών στη χώρα, ο οποίος δυστυχώς βαίνει μειούμενος κάθε χρόνο.
Όμως, πέρα και πάνω από τις καθυστερήσεις, τη γραφειοκρατία και την αναποτελεσματικότητα, το υπάρχον πλαίσιο ευνοεί και υποθάλπει κυκλώματα παράνομων υιοθεσιών, δηλαδή αγοραπωλησία βρεφών και παιδιών. Θύματα αυτής της βιομηχανίας, στην οποία εμπλέκονται εκπρόσωποι ευυπόληπτων επιστημονικών και επαγγελματικών κλάδων, είναι φυσικά παιδιά, αλλά βεβαίως και γονείς, οι βιολογικοί και οι θετοί.
Πιστεύω, λοιπόν, ότι είναι στις προθέσεις όλων μας σε αυτή την Αίθουσα να σπάσουμε ένα απόστημα και να δημιουργήσουμε ένα αξιόπιστο, σοβαρό και αποτελεσματικό θεσμικό πλαίσιο, το οποίο αφορά ένα μείζον κοινωνικό θέμα, που είναι η προστασία των παιδιών.
Θέλω να αναφερθώ σε κάποια σημεία του νομοσχεδίου, τα οποία κατά τη γνώμη μου θα αλλάξουν την υφιστάμενη στρεβλή κατάσταση: Το πρώτο σημείο είναι η δημιουργία του Εθνικού Συμβουλίου Υιοθεσίας. Πέρα από τη σπουδαιότητα του γεγονότος αυτού καθαυτού, της δημιουργίας ενός κεντρικού συμβουλευτικού οργάνου, το οποίο θα προτείνει και θα γνωμοδοτεί για σχεδιαζόμενες πολιτικές πάνω σε αυτό το θέμα, προσωπικά χαίρομαι ιδιαίτερα και με τη σύνθεση αυτού του Συμβουλίου. Είναι από τις ελάχιστες φορές, όπου σε ένα συμβουλευτικό όργανο της πολιτείας συμμετέχουν ειδικοί και γνώστες του θέματος, οι οποίοι θα καλύπτουν όλα τα στάδια της διαδικασίας.
Αυτό το αναφέρω γιατί η συνήθης πρακτική είναι να στελεχώνουν αυτά τα συμβούλια υπηρεσιακοί παράγοντες, οι οποίοι συνήθως αντιμετωπίζουν τα θέματα μονόπλευρα, με αυστηρά τεχνοκρατική ιδιότητα και αφήνουν απ’ έξω τις υπόλοιπες παραμέτρους. Εδώ, λοιπόν, ξεφεύγουμε και αυτό είναι πολύ ευχάριστο.
Ένα δεύτερο σημείο είναι η δημιουργία των Εθνικών αλλά και των Ειδικών Μητρώων των Ανηλίκων, των Υποψήφιων Αναδόχων και των Υποψήφιων Θετών Γονέων. Και εδώ επιχειρείται να μπει τάξη.
Δυστυχώς, το ελληνικό κράτος δεν γνωρίζει για διάφορα ζητήματα πολύ σοβαρά στοιχεία, όσον αφορά και την παραγωγή και άλλα μέτρα. Όμως, τώρα μιλάμε για παιδιά και είναι απαράδεκτο το ελληνικό κράτος να μην γνωρίζει πόσα είναι, ποια είναι και πού βρίσκονται τα παιδιά που είναι για αναδοχή ή για υιοθεσία. Αντίστοιχα πρέπει να υπάρχουν οι ίδιες πληροφορίες για τους υποψήφιους ανάδοχους και θετούς γονείς.
Επίσης, ένα άλλο σημείο είναι το πρόγραμμα της εκπαίδευσης, της επιμόρφωσης και της υποστήριξης των υποψήφιων ανάδοχων και θετών γονέων. Προφανώς όταν μιλάμε για αναδοχή και υιοθεσία, μιλάμε για ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα και βεβαίως οι άνθρωποι, οι οποίοι θέλουν να υιοθετήσουν ή να γίνουν ανάδοχοι έχουν και πολλή όρεξη και πολύ ενθουσιασμό, αλλά σίγουρα χρειάζονται και τη βοήθεια και τη στήριξη ειδικών και κάποιες γνώσεις. Αυτή η διαδικασία, λοιπόν, πρέπει να αποτελεί και προϋπόθεση και παροχή της πολιτείας.
Άλλο στοιχείο του νομοσχεδίου είναι η εποπτεία και η παρακολούθηση. Και εδώ επίσης κάνουμε τη διαφορά, διότι η συνήθης πρακτική λέει ότι όταν θεσμοθετούμε κάτι, τότε τελειώνουμε με αυτό και δεν ενδιαφερόμαστε ούτε για την εφαρμογή του, ούτε για την παρακολούθηση για το πώς εξελίσσεται.
Εδώ, λοιπόν, είναι πολύ σημαντικό για το παιδί να υπάρχει μία συνέχεια και μετά την ολοκλήρωση και της αναδοχής και της υιοθεσίας και η πολιτεία να λειτουργεί ως θεματοφύλακας.
Η επαγγελματική αναδοχή είναι –επιτέλους!- μία θεσμοθέτηση του αυτονόητου. Πέρα από τα κοινωνικά οφέλη που υπάρχουν από την αποϊδρυματοποίηση, υπάρχουν και οικονομικά οφέλη. Το όποιο οικονομικό κόστος για τον ανάδοχο γονέα δεν μπορεί βεβαίως να συγκριθεί με το όφελος που μπορεί να υπάρχει.
Θέλω να θέσω και εγώ κάποια ζητήματα όσον αφορά τις προϋποθέσεις για την αναδοχή. Νομίζω ότι ανέφερε κάποιες και ο κ. Μαντάς.
Όσον αφορά την προϋπόθεση της σωματικής υγείας, θεωρώ ότι μπορεί να είναι και πολλαπλώς ερμηνεύσιμη και παρερμηνεύσιμη και ανασταλτική, ή και ρατσιστική και παρεξηγήσιμη. Το ίδιο θέλω να πω και για τους επαρκείς οικονομικούς πόρους, οι οποίοι είναι αυτοί που θα αποδεικνύουν και τη δυνατότητα του ανάδοχου ή του θετού γονέα να παρέχει τα απαραίτητα στο παιδί. Νομίζω ότι για να μην υπάρχουν παρερμηνείες –και όχι μόνο- ενδεχομένως και κάποια κυκλώματα που μπορεί να εκμεταλλεύονται τους υποψήφιους, θα πρέπει να καθορίζονται απολύτως και με σαφήνεια οι προϋποθέσεις, ώστε να μπορούν να γίνονται και πιο εύκολα οι διαδικασίες και να μειωθεί και η γραφειοκρατία.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η εφαρμογή κάθε νόμου στην πορεία του μπορεί να διευκρινιστεί με περισσότερες υπουργικές αποφάσεις ή και διοικητικές αποφάσεις, οι οποίες θα ξεκαθαρίσουν και πιο πολλά πράγματα. Νομίζω ότι αυτό που είναι το μείζον και θα έπρεπε να απασχολεί περισσότερο την Εθνική Αντιπροσωπεία είναι ο στόχος της νομοθετικής πρωτοβουλίας και το εάν επιτυγχάνεται ο στόχος με το παρόν σχέδιο νόμου.
Κατά τη γνώμη μου, ο στόχος είναι σαφής και ξεκάθαρος: Είναι η μέγιστη δυνατή προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού.
Έγινε πολύ μεγάλος λόγος όλο το διάστημα που συζητούμε το σχέδιο νόμου στη Βουλή. Δυστυχώς, αντί να ασχοληθούμε με το νομοσχέδιο, με το τι μπορεί να προβλέψει το νομοσχέδιο και ενδεχομένως και με ελλείψεις που μπορεί να υπάρχουν ή με κάποιες βελτιώσεις που χρειάζεται, κάποιοι κατά την πάγια τακτική προσπάθησαν να εγκλωβίσουν την κοινή γνώμη σε στερεότυπα και πουριτανισμούς, προσβλέποντας προφανώς σε κομματικά οφέλη.
Εγώ θέλω να ρωτήσω πραγματικά όσους ανέδειξαν ως κορυφαίο ζήτημα την αναδοχή παιδιών από ομόφυλα ζευγάρια τι θεωρούν ότι υπηρετεί καλύτερα το συμφέρον του παιδιού, η παραμονή ενός παιδιού σε ίδρυμα, η παραμονή ενός παιδιού σε μια οικογένεια με μαμά και μπαμπά που κακοποιεί ή παραμελεί το παιδί, ή η μεταφορά ενός παιδιού σε μια οικογένεια ομόφυλου ζευγαριού, όπου μπορεί να υπάρχει αγάπη και φροντίδα.
Θέλω, λοιπόν, να είμαι απολύτως ξεκάθαρη και να πω ότι το ζήτημα της ισονομίας και των δικαιωμάτων δεν είναι ιδεολογικό ζήτημα και δεν μπορεί, βεβαίως, να υπόκειται σε κομματικές γραμμές. Η αποδοχή της διαφορετικότητας, ο σεβασμός της ελεύθερης επιλογής είναι ζητήματα αξιών και αρχών καθενός από εμάς, οι οποίες, βεβαίως, διέπουν και την υπόλοιπη κοινωνική μας συμπεριφορά.
Θεωρώ, λοιπόν, ότι όχι μόνο η αναδοχή, αλλά και η υιοθεσία δεν μπορεί να γίνονται με κριτήρια τον σεξουαλικό προσανατολισμό των υποψηφίων θετών και αναδόχων γονέων. Η ελληνική κοινωνία πρέπει να προχωρήσει επιτέλους μπροστά, πρέπει να αφήσει στερεότυπα και πουριτανισμούς, τα οποία προκαλούν πολύ περισσότερα προβλήματα και να δει με ειλικρίνεια το τεράστιο πρόβλημα που υπάρχει με τα παιδιά στα ιδρύματα. Η υποκρισία, οι τακτικισμοί και η χυδαιότητα πρέπει να έχουν όρια και νομίζω ότι τα έχουμε ξεπεράσει και το ζήτημα εδώ είναι πολύ σοβαρό.
Καλώ, λοιπόν, όλες τις πτέρυγες του Κοινοβουλίου –πλην της ακροδεξιάς- να υπερψηφίσουμε το σχέδιο νόμου και να βοηθήσουμε να γίνει ένας καλός νόμος, χρήσιμος για την κοινωνία και βεβαίως, για το συμφέρον του παιδιού.
Ευχαριστώ.
